Vì sao tòa chưa thể xét xử lại?

Ngày 18.2, TAND TP.Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông mở phiên tòa xét xử sơ thẩm lần thứ 3 trở lại vụ án 6 cựu chiến binh kêu oan suốt 10 năm về tội hủy hoại rừng theo khoản 1 điều 189 bộ luật Hình sự 1999 (có khung hình phạt lên đến 5 năm tù).

Theo đó, 6 cựu chiến binh liên tục kêu oan, gồm: Đỗ Mạnh Hùng (63 tuổi), Ngân Xuân Dũng (65 tuổi), Vũ Tất Đắc (72 tuổi), Hoàng Văn Sằn (68 tuổi), Nguyễn Nam Thái (58 tuổi) và Cao Minh Điến (57 tuổi, cùng ở H.Đắk Song, Đắk Nông). Ngoài ra, vụ án còn có cựu chiến binh Đoàn Xuân Trường nhưng đã qua đời.

6 cựu chiến binh kêu oan suốt 10 năm qua, dù đã chấp hành xong hình phạt tù ẢNH: CTV

Tuy nhiên, phiên tòa không thể diễn ra do người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, nguyên đơn dân sự, người làm chứng… vắng mặt không có lý do. Từ đó, TAND TP.Gia Nghĩa quyết định hoãn phiên tòa. Thời gian mở lại phiên tòa chưa được tòa công bố.

UBND TP.Gia Nghĩa được xác định là nguyên đơn dân sự của vụ án.

Vụ án gây chú ý vì 6 cựu chiến binh từng bị TAND tỉnh Đắk Nông kết tội hủy hoại rừng với mức án từ 6 - 7 tháng tù. Sau khi ra tù, các cựu chiến binh tiếp tục kêu oan và được cấp giám đốc thẩm lật lại vụ án vào năm 2020. Như vậy, sau 5 năm được TAND cấp cao tại TP.HCM hủy án vì chưa đủ căn cứ buộc tội, 6 cựu chiến binh lại tiếp tục hầu tòa dù vụ án đã kéo dài 10 năm.

Được lật lại vụ án vì chưa đủ căn cứ buộc tội

Theo hồ sơ vụ án, tại cuộc họp đầu năm 2015, cho rằng không còn rừng nên ông Đỗ Mạnh Hùng, Chi hội trưởng Chi hội Cựu chiến binh thôn 6 (xã Trường Xuân, H.Đắk Song), đưa ra ý kiến chi hội sẽ phát dọn đất rừng tại lô 3, lô 6, khoảnh 1, tiểu khu 1710 (TX.Gia Nghĩa, nay là TP.Gia Nghĩa) để trồng cây keo gây quỹ hoạt động. Tất cả hội viên đồng ý.

Các cựu chiến binh bị cáo buộc trong 2 ngày của tháng 1.2015 và 2 ngày của tháng 4.2015 đã chặt những cây bụi, dây leo, cây gỗ có đường kính từ 10 cm trở xuống và gom lại thành từng đống chờ khô sẽ đốt. Đây là đất rừng do UBND tỉnh Đắk Nông giao Công ty TNHH MTV Gia Nghĩa (Xí nghiệp lâm nghiệp Nghĩa Tín) quản lý.

Theo kết luận giám định tháng 4.2015 của giám định viên tư pháp Huỳnh Văn Triệu (thuộc Hạt Kiểm lâm TX.Gia Nghĩa), rừng bị hủy hoại 0,98 ha, là rừng sản xuất, thiệt hại hơn 53 triệu đồng.

Cả 2 lần xét xử sơ thẩm, TAND TX.Gia Nghĩa (nay là TP.Gia Nghĩa) tuyên phạt 6 cựu chiến binh với mức án từ 6 - 7 tháng tù. Các bị cáo đồng loạt kháng cáo kêu oan vì cho rằng thời điểm chặt các cây bụi, dây leo thì trên thực tế đã không còn rừng nên không thể bị buộc tội hủy hoại rừng.

Các luật sư tham gia bảo vệ cho 6 cựu chiến binh ẢNH: CTV

Xét xử phúc thẩm lần 1 (năm 2016), TAND tỉnh Đắk Nông hủy bản án sơ thẩm. Cuối năm 2017, TAND tỉnh Đắk Nông xét xử phúc thẩm lần 2, bác kháng cáo kêu oan của 6 cựu chiến binh, tuyên y án sơ thẩm.

Sau khi ra tù, 6 cựu chiến binh tiếp tục gửi đơn kêu oan khắp nơi.

Vì thế, năm 2020, TAND cấp cao tại TP.HCM xét xử giám đốc thẩm nêu ra 9 vấn đề cho thấy chưa đủ căn cứ buộc tội các bị cáo, nên hủy tất cả các bản án để điều tra lại.

Theo tòa cấp cao, nơi xảy ra vụ án, cơ quan tố tụng xác định là rừng nhưng tại sao xung quanh không phải là rừng? Hồ sơ vụ án không có tài liệu, chứng cứ nào để chứng minh nơi xảy ra vụ án là rừng, chủng loại rừng theo Nghị định 23, Quyết định 186 năm 2006 của Thủ tướng, và Thông tư 34 năm 2009 của Bộ NN-PTNT. Bởi từ đó mới có cơ sở xác định hành vi của các bị cáo có cấu thành tội phạm hay không.

Ngoài ra, theo điều 189 bộ luật Hình sự 1999, Thông tư liên tịch số 19 và điều 20 Nghị định 157, phải hủy hoại trên 5.000 m2 (đối với rừng sản xuất) mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

6 cựu chiến binh bị cáo buộc chặt, phá rừng trong 4 ngày. Trong đó có 2 ngày của tháng 1.2015 là 4.000 m2. Thế nhưng theo văn bản vào tháng 3.2015 của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Đắk Nông thì rừng bị thiệt hại 100%. Nghĩa là rừng đã bị hủy hoại 100% trước khi các bị cáo chặt tiếp 2 ngày của tháng 4.2015.

Theo Ngân Nga/ Thanh niên

https://thanhnien.vn/chua-the-xet-xu-vu-6-cuu-chien-binh-o-dak-nong-keu-oan-suot-10-nam-185250218102635789.htm