Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam thành phố Hà Nội phối hợp với Hội Thầy thuốc trẻ Hà Nội khám chữa bệnh, cấp phát thuốc miễn phí tại huyện Đông Anh. (Ảnh: MINH THÚY)

Hơn 60 năm đã trôi qua, nhưng ký ức về những ngày tháng rực lửa cách mạng của tuổi trẻ Thủ đô gắn với phong trào “Ba sẵn sàng” vẫn chưa hề phai nhạt trong trí nhớ của nguyên Phó Chủ tịch Hội Cựu thanh niên xung phong thành phố Hà Nội Dương Thị Vịn.

Một thời hoa lửa của thanh niên Thủ đô

“Năm 1964, tôi thi đỗ vào trường sư phạm khi vừa tròn 21 tuổi. Cánh cổng trường sư phạm khi đó là mơ ước của nhiều thanh niên Thủ đô. Bản thân tôi cũng đã rất nỗ lực để được trở thành một sinh viên. Thế nhưng, sự kiện “Vịnh Bắc Bộ” đầu tháng 8 (năm 1964 - PV) và những hành động leo thang tiếp theo đó của đế quốc Mỹ đã làm dâng lên một tinh thần sục sôi chiến đấu chống giặc ngoại xâm trong thanh niên Thủ đô. Vì vậy, ngay sau khi Thành đoàn Hà Nội phát động phong trào “Ba sẵn sàng” vào đêm 7/8, tôi cùng nhiều bạn bè đã lập tức đăng ký lên đường với tinh thần “Sẵn sàng đi bất cứ đâu, làm bất cứ việc gì mà Tổ quốc cần”, bà Dương Thị Vịn nói.

Dù mới ra đời, nhưng “Ba sẵn sàng” đã chứng minh một cách rõ nét sức hút mãnh liệt trong mỗi chàng trai, cô gái Thủ đô tuổi mới đôi mươi. Cả Thủ đô luôn tràn ngập khí thế thi đua yêu nước sôi nổi. Chỉ sau một tuần phát động, phong trào “Ba sẵn sàng” ghi nhận tới hơn 240 nghìn đoàn viên, thanh niên đăng ký tham gia, trong đó khoảng 80 nghìn người trẻ đã xung phong ra trận.

Hàng loạt chi đoàn thanh niên đã đăng ký lên đường kháng chiến với 100% lực lượng, không ít lá đơn tình nguyện xin được cống hiến cả thanh xuân cho đất nước được viết bằng máu. Có những người rủ nhau gói thêm gạch vào hành trang để tự rèn luyện sức khỏe ngay trên đường đi…

Cứ như vậy, màu đỏ thắm của những giọt máu đào đã hòa cùng sắc đỏ trên lá quốc kỳ của các đoàn quân lên đường trong đêm, miệng hô vang khẩu hiệu “Ba sẵn sàng, quyết tâm đánh đuổi quân giặc xâm lược” và tiến về những địa bàn, chiến trường ác liệt, nguy hiểm nhất.

Trong số này, cô nữ sinh Dương Thị Vịn được biên chế vào một đại đội với toàn bộ quân số là đoàn viên, thanh niên Thủ đô hưởng ứng phong trào “Ba sẵn sàng”. “Người nhỏ nhất trong đơn vị khi ấy mới 16 tuổi, còn lớn nhất cũng chỉ hơn tôi một tuổi. Ở nhà, hầu hết đều quen được chăm sóc, chiều chuộng, trên chiến trường lại thiếu thốn đủ thứ, nhưng ai cũng một lòng quyết tâm vượt qua mọi gian khổ, hy sinh. Có những lúc dù đã mệt lả, thậm chí nhiều người đau ốm, sốt rét rừng triền miên, nhưng ngay khi nhận lệnh cần hoàn thành gấp một cây cầu, hoặc dọn quang tuyến đường cho bộ đội là chúng tôi lại hăng hái lao động gấp đôi, gấp ba sức lực”, bà Vịn bồi hồi chia sẻ.

Anh trai của bà Dương Thị Vịn cũng đi theo tiếng gọi của Tổ quốc trong kháng chiến chống thực dân Pháp nhưng đã hy sinh năm 1948 khi vợ đang mang thai con trai duy nhất. Hai năm sau, khi bà Vịn trở thành một nữ thanh niên xung phong, cháu trai bà cũng xung phong lên đường cùng đồng đội vào chiến trường miền nam chiến đấu và hy sinh trong chiến dịch Xuân Mậu Thân năm 1968.

Đầu tháng 9/1971, hưởng ứng phong trào “Ba sẵn sàng”, khoảng bốn nghìn giáo viên, sinh viên từ hơn 30 trường đại học, cao đẳng ở miền bắc đã tình nguyện “xếp bút nghiên lên đường đánh giặc”. Trong khí thế sôi nổi đó, chàng sinh viên năm thứ hai Khoa văn, Trường đại học Tổng hợp Phùng Huy Thịnh đã trở thành một chiến sĩ trinh sát Sư đoàn 325, với nhiệm vụ bảo vệ thành cổ Quảng Trị.

“Trải qua những trận đánh khốc liệt, tôi tưởng như mình lẽ ra phải nằm lại trên chiến trường. Sau hàng chục lần thoát nạn trong gang tấc, tôi hiểu ra rằng, Tổ quốc chính là cha mẹ, anh em ruột thịt, là bạn bè, đồng đội quanh mình. Bảo vệ Tổ quốc đồng nghĩa với bảo vệ những gì mình trân trọng, yêu thương nhất”, ông Phùng Huy Thịnh kể lại.

Giữa mưa bom bão đạn, chứng kiến nhiều đồng đội ngã xuống, chàng chiến sĩ - sinh viên Thủ đô mang trong mình một khao khát mãnh liệt là được lưu lại các câu chuyện, khoảnh khắc hào hùng, lưu giữ thời trai trẻ đã tận hiến trọn vẹn cho đất nước. Chiến sĩ Phùng Huy Thịnh cứ như vậy mà bắt đầu nghiệp làm báo của mình. Vừa cầm bút vừa cầm súng ở những nơi cái chết cận kề, người lính mới ngày nào còn ngồi ghế giảng đường dần trở thành một phóng viên mặt trận dày dạn kinh nghiệm.

Sức sống "ba sẵn sàng" trong tuổi trẻ hôm nay

Những hy sinh, mất mát mà các thế hệ thanh niên, sinh viên đi trước không chỉ có ý nghĩa lớn lao trong thời chiến. Đến thời điểm hiện tại, tuổi trẻ Việt Nam nói chung, Thủ đô nói riêng vẫn nêu cao tinh thần xung kích đúng với tinh thần năm xưa: “Sẵn sàng đi bất cứ đâu, làm bất cứ việc gì mà Tổ quốc cần”. Tinh thần đó đã được kế thừa, phát huy mạnh mẽ qua phong trào “Thanh niên tình nguyện” với những điểm sáng như Chiến dịch “Thanh niên tình nguyện hè”, các chương trình “Tình nguyện mùa đông”, “Xuân tình nguyện”, “Tiếp sức mùa thi”…

Ra đời vào hai thời kỳ khác nhau, nhưng cả hai phong trào đều được khởi xướng dựa trên tinh thần tự nguyện, đi đầu và trách nhiệm của tuổi trẻ với đất nước, xã hội; tạo ra môi trường thực tiễn để đoàn viên, thanh niên, sinh viên có cơ hội cống hiến, rèn luyện và trưởng thành. Được triển khai ở các giai đoạn khác nhau về nhiệm vụ bảo vệ, phát triển đất nước, cho nên hai phong trào “Ba sẵn sàng” và “Thanh niên tình nguyện” sẽ có những nét riêng về nhiệm vụ, hình thức hoạt động…, nhưng nội hàm về tính chất “sẵn sàng” thì không hề thay đổi.

Mới đây, Thành đoàn, Hội Sinh viên thành phố Hà Nội đã chọn chủ đề cho Chiến dịch sinh viên tình nguyện “Mùa hè xanh” năm 2024 là “Sáng mãi ngọn lửa Ba sẵn sàng”. Không chỉ thiết thực kỷ niệm 60 năm ra đời phong trào “Ba sẵn sàng” của tuổi trẻ Thủ đô, Chiến dịch còn đánh dấu việc lần đầu tiên các đội hình sinh viên tình nguyện “Mùa hè xanh” được triển khai trực tiếp đến các địa phương trên cả nước để thực hiện những công trình, phần việc cụ thể.

Với sự tham gia của gần 340 đội hình tình nguyện, với hơn 16 nghìn sinh viên của các trường đại học, học viện, cao đẳng trên địa bàn Thủ đô, Chiến dịch đã diễn ra sôi nổi, thiết thực, hiệu quả tại 31 tỉnh, thành phố trên cả nước, mang lại giá trị lên đến hàng chục tỷ đồng. Đáng chú ý, Chiến dịch còn đánh dấu sự ra đời của nền tảng điều phối hoạt động tình nguyện trực tuyến tinhnguyenthudo.vr360.com.vn.

Theo Phó Bí thư Thành đoàn, Chủ tịch Hội Sinh viên thành phố Hà Nội Nguyễn Tiến Hưng, thông qua nền tảng, các đội hình tình nguyện sẽ được điều phối một cách nhanh chóng, khoa học từ khâu đăng ký, kiểm soát đội hình, tuyển lựa, kiểm đếm tình nguyện viên. Tình trạng sức khỏe, nhật ký hoạt động của từng tình nguyện viên sẽ được cập nhật, theo dõi sát sao hằng ngày. “Qua nền tảng điều phối, các cấp quản lý có thể dễ dàng nắm bắt tình hình, tiến độ thực hiện công trình, phần việc của tình nguyện viên. Chúng tôi đang nghiên cứu để sớm tích hợp một số chức năng tăng cường kết nối hai chiều để các địa phương có thể dễ dàng đăng tải nhu cầu hỗ trợ nhằm tạo thuận lợi cho công tác điều phối, lựa chọn địa bàn triển khai, tăng cường hiệu quả của các đội hình tình nguyện”, đồng chí Nguyễn Tiến Hưng chia sẻ.

Theo Linh Phan/ Nhân Dân

https://nhandan.vn/sang-mai-ngon-lua-ba-san-sang-post867683.html