Báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp sáng 13/9.

19 cán bộ Ngân hàng Nhà nước xin nộp lại quà tặng

Theo báo cáo của Chính phủ, năm 2023 có 23 trường hợp nộp lại quà tặng cho đơn vị, với số tiền 93 triệu đồng, trong đó Ngân hàng Nhà nước có 19 người nộp lại quà tặng, TPHCM có 1 người và Đà Nẵng có 3 người.

Để ngừa tham nhũng, trong kỳ báo cáo, các cấp, các ngành cũng đã tiến hành chuyển đổi vị trí công tác của hơn 37.400 lượt cán bộ, công chức, viên chức (tăng 86,4% so với năm 2022).

Tại Ngân hàng Nhà nước, có 19 cán bộ xin nộp lại quà tặng trong năm 2023 (Ảnh: Ngân hàng Nhà nước).

Về kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn, Chính phủ cho biết từ 8/2/2022 đến ngày 30/4/2023, có hơn 13.000 người đã được xác minh tài sản, thu nhập.

Trong đó, 54 người bị xử lý do không trung thực trong việc kê khai tài sản, thu nhập và giải trình nguồn gốc tài sản tăng thêm. Những người này bị kỷ luật bằng các hình thức như xóa tên khỏi danh sách ứng cử, cảnh cáo, cách chức…

Về xử lý trách nhiệm của người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng, báo cáo cho thấy năm 2023 có 39 người đứng đầu và cấp phó bị kết luận thiếu trách nhiệm để xảy ra hành vi tham nhũng. Con số này tăng 105,2% so với năm 2022.

Trong đó, 11 người đứng đầu và cấp phó bị xử lý hình sự do thiếu trách nhiệm để xảy ra hành vi tham nhũng; 28 người đứng đầu và cấp phó bị xử lý kỷ luật do thiếu trách nhiệm để xảy ra hành vi tham nhũng (gồm 3 trường hợp khiển trách, 12 cảnh cáo, 13 cách chức).

Điểm lại những kết quả nổi bật trong phòng chống tham nhũng, Chính phủ nhấn mạnh nội dung đã kiên quyết làm rõ, quy trách nhiệm chính trị của người đứng đầu để xảy ra vi phạm, khuyết điểm trong lĩnh vực được phân công quản lý, phụ trách, từ đó khuyến khích cán bộ tự giác nhận khuyết điểm, trách nhiệm, xin từ chức.

Đặc biệt, theo Chính phủ, điểm nổi bật trong công tác này còn thể hiện ở việc điều tra, truy tố, xét xử vắng mặt những đối tượng bỏ trốn; mở đường để xử lý nhiều đối tượng bỏ trốn ở một số vụ án khác; là cơ sở để dẫn độ tội phạm đã được tòa án kết tội. 

Theo thống kê của Chính phủ, số vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực được phát hiện, xử lý tăng cao so với năm 2022 (tăng 231 vụ án so với năm 2022).

Dù vậy, Chính phủ nhận định tham nhũng vẫn diễn biến phức tạp, khó lường, ngày càng tinh vi, phát sinh nhiều vụ việc có tổ chức, mang tính lợi ích nhóm; tài sản tham nhũng có giá trị lớn, có yếu tố nước ngoài....

Điển hình của "bổ nhiệm người thân"

Thẩm tra Báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2023, Ủy ban Tư pháp cũng ghi nhận nhiều điểm sáng trong công tác này như việc kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn được tăng cường, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp kê khai tài sản, thu nhập không trung thực, kể cả đối tượng là lãnh đạo quản lý cấp cao ở địa phương.

Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre Lê Đức Thọ bị xem xét kỷ luật do kê khai tài sản không trung thực (Ảnh: Tiến Tuấn).

Dẫn chứng, Ủy ban Tư pháp đề cập đến trường hợp của Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre, Giám đốc Sở Công thương tỉnh Cà Mau... bị xem xét, xử lý kỷ luật vì kê khai tài sản, thu nhập không trung thực. Hoặc tại tỉnh Bạc Liêu, qua công tác xác minh tài sản, thu nhập ngẫu nhiên với 7 trường hợp, cơ quan chức năng đã kiểm điểm rút kinh nghiệm 2 trường hợp, xử lý kỷ luật 2 trường hợp.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra cũng chỉ ra nhiều hạn chế không mới và kéo dài qua nhiều năm, nhưng Chính phủ chưa có giải pháp hữu hiệu để khắc phục.

Điển hình, Ủy ban Tư pháp chỉ ra vẫn còn tình trạng bố trí, bổ nhiệm người nhà, người thân thích vào các chức danh lãnh đạo quản lý trong cùng một cơ quan, tổ chức, đơn vị trái quy định.

Cơ quan này nhắc lại việc trong các báo cáo thẩm tra công tác phòng chống tham nhũng hàng năm, Ủy ban Tư pháp nhiều lần đề nghị Chính phủ chỉ đạo chấn chỉnh việc bố trí, bổ nhiệm cán bộ thiếu minh bạch, không đúng quy định.

Tuy nhiên đến nay, tình trạng này vẫn xảy ra, như vụ việc bổ nhiệm người thân của Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH một thành viên Sông Chu (doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước do UBND tỉnh Thanh Hóa quản lý) vào các chức danh lãnh đạo, quản lý của doanh nghiệp.

Đáng chú ý, theo Ủy ban Tư pháp, việc phát hiện, xử lý tham nhũng được tiến hành đồng bộ, quyết liệt ở cả ở cấp Trung ương và địa phương, đặc biệt là ở cấp tỉnh.

Ví dụ việc cơ quan chức năng ở địa phương đã khởi tố, điều tra, xử lý nhiều vụ án tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp liên quan cán bộ cao cấp ở địa phương như Phó chủ tịch UBND tỉnh, Giám đốc, Phó giám đốc sở, Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND cấp quận, huyện... ở Quảng Ninh, Hà Nam, Đà Nẵng, Hòa Bình, Thanh Hóa, Cao Bằng...

Đánh giá khái quát, Ủy ban Tư pháp nhìn nhận tình trạng tham nhũng, tiêu cực trên một số lĩnh vực vẫn còn nghiêm trọng, diễn biến phức tạp; tình trạng thông đồng, móc ngoặc, cấu kết, tiếp tay của cán bộ Nhà nước đối với doanh nghiệp để tham nhũng, trục lợi…

Ủy ban Tư pháp đề nghị Chính phủ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, tập trung vào các lĩnh vực quản lý tài sản công, đấu thầu, đấu giá, tài chính, ngân hàng, chứng khoán, trái phiếu...

Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị Chính phủ Chỉ đạo rà soát, chấn chỉnh, khắc phục ngay những biểu hiện đùn đẩy, né tránh, làm việc cầm chừng, sợ sai không dám làm trong một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức.

Theo Hoài Thu/Dân trí 

https://dantri.com.vn/xa-hoi/diem-danh-quan-chuc-dia-phuong-ke-khai-tai-san-khong-trung-thuc-20230913000921561.htm