Theo tờ trình dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính, 52 tỉnh, thành sẽ được đề xuất sắp xếp, sáp nhập, 11 tỉnh thành giữ nguyên; tổng số tỉnh, thành từ 63 giảm còn trên 30.
52 tỉnh, thành đề xuất sắp xếp, sáp nhập gồm: 4 thành phố là Hải Phòng, TP.HCM, Đà Nẵng, Cần Thơ và 48 tỉnh là Hà Nam, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Thái Bình, Hải Dương, Nam Định, Ninh Bình, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Giang, Hòa Bình, Tuyên Quang, Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang, Ninh Thuận, Quảng Trị, Phú Yên, Quảng Bình, Quảng Ngãi, Khánh Hòa, Đắk Nông, Tây Ninh, Bình Dương, Bình Thuận, Bình Phước, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bến Tre, Bạc Liêu, Vĩnh Long, Hậu Giang, Trà Vinh, Tiền Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp, An Giang, Long An và Cà Mau.
11 tỉnh, thành sẽ được giữ nguyên, không thực hiện sắp xếp, gồm: TP.Hà Nội, TP.Huế, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh.
Về tiêu chí xác định đơn vị hành chính thực hiện sắp xếp, sáp nhập, tờ trình của Chính phủ cho biết gồm 6 tiêu chí đã được Bộ Chính trị thống nhất.
Cụ thể là diện tích tự nhiên; quy mô dân số; tiêu chí về lịch sử, truyền thống, văn hóa, tôn giáo, dân tộc; tiêu chí về địa kinh tế, gồm tiêu chí về địa lý, quy mô và trình độ phát triển kinh tế. Hai tiêu chí còn lại gồm tiêu chí về địa chính trị và tiêu chí về quốc phòng, an ninh.
Trong đó, Chính phủ cho biết, tiêu chí về diện tích tự nhiên và quy mô dân số được xác định theo quy định tại Nghị quyết 1211 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị quyết số 27 năm 2022.
Cùng đó, Chính phủ cho biết, không thực hiện sắp xếp với đơn vị hành chính có vị trí biệt lập và khó tổ chức giao thông kết nối thuận lợi hoặc đơn vị hành chính có vị trí đặc biệt quan trọng, ảnh hưởng đến quốc phòng an ninh và việc bảo vệ chủ quyền quốc gia.
Theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đối với các tỉnh, quy mô dân số tối thiểu phải là 900.000 người trở lên, đối với tỉnh miền núi, vùng cao. Các tỉnh không phải miền núi, vùng cao, phải từ 1,4 triệu người trở lên.
Về diện tích, tiêu chuẩn đối với các tỉnh tối thiểu là từ 5.000 km2 trở lên. Đối với các tỉnh miền núi, vùng cao tiêu chuẩn diện tích cao hơn, là 8.000 km2.
Tiêu chuẩn về số đơn vị cấp huyện trực thuộc của đơn vị hành chính cấp tỉnh tối thiểu là 9 đơn vị trở lên, không phân biệt tỉnh có phải miền núi, vùng cao hay không.
Đối với thành phố trực thuộc T.Ư, tiêu chuẩn về dân số là phải có từ 1 triệu người trở lên; diện tích tự nhiên từ 1.500 km2 trở lên. Số đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc tương tự là 9 đơn vị trở lên, trong đó tỷ lệ quận, thị xã, thành phố trực thuộc (tức đơn vị hành chính đô thị) phải từ 60% trở lên và ít nhất là 2 quận.
Theo các tiêu chí này, cả 11 tỉnh, thành phố giữ nguyên, không thực hiện sắp xếp đều là các tỉnh, thành đạt các tiêu chí về quy mô dân số, diện tích tự nhiên, quy mô kinh tế lớn. Một số tỉnh, thành quy mô kinh tế không cao như Lạng Sơn, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La… song có đặc thù là các tỉnh miền núi, diện tích lớn và giáp biên giới.
Từ bản đồ tổng thể, có thể thấy các tỉnh, thành được giữ nguyên, không sáp nhập chủ yếu ở khu vực miền Bắc. Còn lại hầu hầu hết các khu vực đều được sắp xếp, sáp nhập.
Về nguyên tắc thực hiện sắp xếp, tờ trình của Chính phủ cho hay, sẽ thực hiện sắp xếp nguyên trạng các đơn vị hành chính cùng cấp để hình thành đơn vị hành chính mới.
Trường hợp sáp nhập tỉnh với tỉnh thì đơn vị hành chính sau sắp xếp là tỉnh; trường hợp sáp nhập tỉnh với thành phố trực thuộc T.Ư thì đơn vị sau sắp xếp là thành phố trực thuộc T.Ư.
Với cấp cơ sở, Chính phủ đề xuất nguyên tắc là trường hợp sắp xếp phường với các đơn vị hành chính cùng cấp thì đơn vị sau sắp xếp là phường; trường hợp sắp xếp xã với xã, thị trấn thì đơn vị hành chính sau sắp xếp là xã.
Theo kế hoạch, đề án sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính tỉnh, xã sẽ được trình T.Ư Đảng quyết định tại Hội nghị T.Ư Đảng diễn ra vào trung tuần tháng 4 tới. Sau khi được T.Ư thông qua, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ thông qua các nghị quyết về việc sáp nhập tỉnh, thành và sắp xếp lại các xã. Các nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội việc sáp nhập, sắp xếp tỉnh, xã sẽ có hiệu lực từ 1.7.
Theo Lê Hiệp/Thanh niên
https://thanhnien.vn/thong-tin-52-tinh-de-xuat-se-sap-nhap-11-tinh-giu-nguyen-185250327133258577.htm