Lặng thầm điều tra dịch tễ

Những ngày này, ngoài dịch Covid-19, Khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh) còn phải theo dõi, đánh giá, tham mưu phương án ngăn chặn nhiều dịch bệnh truyền nhiễm mùa đông có nguy cơ bùng phát trong thời điểm này như: Cúm, thủy đậu, quai bị. 

Nhân viên y tế điều tra dịch tễ người về từ vùng dịch Covid-19 thực hiện cách ly tập trung tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng - an ninh.

Ông Giáp Văn Minh, Trưởng Khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm cho biết: Khi nhận được thông tin về một dịch bệnh mới phát sinh hoặc tái phát, dù bất cứ lúc nào, ở đâu, cán bộ y tế dự phòng đều phải nhanh chóng đến tận ổ dịch vừa điều tra dịch tễ, vừa lấy các loại mẫu xét nghiệm liên quan như: Đất, nước, không khí, thực phẩm, vật trung gian truyền bệnh (muỗi, bọ gậy, chuột…).

Nhiệm vụ đòi hỏi bác sĩ dự phòng phải lần theo dấu vết, đường đi, địa điểm, người tiếp xúc với bệnh nhân. Đối với những dịch bệnh mang tính toàn cầu như Covid-19, khi xuất hiện ca bệnh dù ở cộng đồng hay trong khu cách ly, đội ngũ cán bộ y tế sẵn sàng thức trắng đêm để kịp khai thác lịch sử đi lại, tiếp xúc của người bệnh nhằm khoanh vùng, khống chế, dập dịch. Với cách làm như vậy, các ca bệnh nhanh chóng được xử trí đúng quy định về phòng dịch, khống chế, không để lan rộng ra cộng đồng. Hiện các bệnh nhân đều hồi phục, khỏe mạnh bình thường.

Tay-chân-miệng là loại dịch bệnh thường xảy ra ở trẻ em, lây lan mạnh. Để ngăn chặn, khi phát hiện ca bệnh đầu tiên được nhập viện điều trị, nhóm bác sĩ dự phòng của Khoa Kiểm soát bệnh tật nhanh chóng xác minh các yếu tố dịch tễ liên quan đến di biến động, sinh hoạt, ăn ở của bệnh nhân. Sau đó tìm về nơi bệnh nhân ở để thực hiện tiêu độc, khử trùng và khuyến cáo đường lây để nhân dân chủ động phòng tránh.

Được biết, sốt xuất huyết cũng là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhiều người mắc hằng năm. Dù có dịch hay không có dịch, Trung tâm Y tế huyện Hiệp Hòa vẫn luôn cử các bác sĩ dự phòng đi giám sát véc-tơ truyền bệnh, nhất là ở các khu nhà trọ, khu vực đông dân cư, khu công cộng đều được tăng cường truy vết yếu tố dịch tễ, đánh giá tần suất lây nhiễm. 

Theo ông Triệu Văn Việt, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện, đơn vị chỉ đạo Khoa Kiểm soát bệnh tật rà soát các khu vực nguy cơ, vận động nhân dân diệt muỗi, bọ gậy, ngủ màn, phun hóa chất tiêu độc khử trùng. Nhờ quyết liệt đưa ra các phương án dự phòng hiệu quả, từ năm 2017 đến nay, toàn huyện không có ổ dịch lớn bùng phát.

Dự phòng toàn diện và có trọng điểm

Không được nhiều người biết đến như bác sĩ điều trị, những chiến sĩ áo trắng làm công tác dự phòng của ngành y tế Bắc Giang luôn lặng lẽ giám sát, tổng hợp, đánh giá, dự báo tình hình các loại bệnh tật để chủ động thực hiện phòng, chống dịch tại cộng đồng. Khi có dịch bùng phát sẽ trực tiếp điều tra dịch tễ, khống chế, ngăn chặn lây lan. Khi không có dịch vẫn phải thường xuyên giám sát bệnh lây nhiễm, theo dõi các ổ dịch cũ, dự báo vùng có nguy cơ bùng phát.

Phun hóa chất khử khuẩn phòng, chống dịch Covid-19 tại thị trấn Nếnh (Việt Yên).

Được biết, toàn tỉnh có gần 1 nghìn bác sĩ, nhân viên y tế làm công tác dự phòng. Thời gian qua, ngành y tế tỉnh tích cực xây dựng, củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của mạng lưới y tế dự phòng từ tuyến tỉnh đến cơ sở. Từ năm 2019, Trung tâm y tế tuyến huyện được sáp nhập hoạt động theo mô hình hai chức năng để thúc đẩy hoạt động dự phòng song hành với công tác điều trị. 

Các đơn vị ưu tiên nguồn lực đầu tư mua sắm trang thiết bị phục vụ xét nghiệm liên quan đến huyết thanh, miễn dịch nên có thể chẩn đoán và phát hiện nhanh một số dịch bệnh như: Sốt xuất huyết, HIV, viêm gan B... ngay từ tuyến huyện. Riêng nhân viên ở trạm y tế còn được phân công nhiệm vụ thường xuyên giám sát, theo dõi, báo cáo tình hình chăm sóc sức khỏe ban đầu của từng người dân thông qua hệ thống điện tử quản lý sức khỏe toàn dân vừa mới kết nối liên thông giữa 10 huyện, TP.

Xác định tầm quan trọng của công tác dự phòng, ngành y tế Bắc Giang luôn chủ động đi trước, đón đầu trong việc “chốt chặn”, ứng phó với dịch bệnh. Năm 2020, Bắc Giang tiếp tục duy trì kết quả thanh toán các bệnh sốt rét, phong, bại liệt và loại trừ uốn ván sơ sinh. Phần lớn các bệnh truyền nhiễm theo mùa (sởi, sốt xuất huyết, ho gà, lao phổi, lỵ trực trùng, quai bị, tiêu chảy) đều có tỷ lệ mắc giảm so với những năm trước. Chỉ một số bệnh như: Viêm gan virus, thủy đậu, lỵ amip, tay-chân-miệng tăng so với năm 2019. Toàn tỉnh ghi nhận một trường hợp tử vong do bệnh dại.

Tuy nhiên, nhiều người dân vẫn chưa hiểu rõ cơ chế lây truyền của một số bệnh truyền nhiễm nên còn chủ quan, chưa có biện pháp phòng bệnh cho chính bản thân và cộng đồng. Một số căn bệnh mới, nguy hiểm từ nước ngoài xâm nhập vào Việt Nam, trong khi nhiều loại virus thường xuyên biến chủng, chưa có vắc-xin và thuốc điều trị đặc hiệu, đe dọa đến sức khỏe, tính mạng người dân.

Theo ông Lâm Văn Tuấn, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, để dự phòng bệnh tật hiệu quả, toàn tỉnh tiếp tục làm tốt công tác tiêm chủng cho trẻ em. Phấn đấu duy trì và giữ vững tỷ lệ hơn 98% trẻ em trong độ tuổi tiêm đầy đủ các loại vắc-xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Các cơ sở khám, chữa bệnh chuẩn bị đầy đủ thuốc, sinh phẩm y tế sẵn sàng phục vụ công tác phòng, chống dịch trong tình huống khẩn cấp, diễn biến xấu, số lượng người nhiễm cao. Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện vệ sinh môi trường, sinh hoạt sạch sẽ, phòng chống dịch bệnh.

Về lâu dài, ngành y tế tiếp tục bồi dưỡng, đào tạo, bổ sung nguồn nhân lực y tế dự phòng, tạo cơ hội cho cán bộ, nhân viên y tế dự phòng thường xuyên tiếp cận, cập nhật kiến thức chuyên sâu về dự phòng, nhất là các dịch bệnh mới để chủ động dự báo, phân tích, giám sát, điều tra dịch tễ, ngăn chặn dịch bệnh xâm nhập cộng đồng.

Theo Minh Thu/Báo Bắc Giang

http://baobacgiang.com.vn/bg/suc-khoe/353138/nganh-y-te-bac-giang-du-phong-tich-cuc-de-ngan-chan-dich-benh.html