Trọng tài chính Lê Vũ Linh (bên phải) và ban huấn luyện đội Thanh Hóa trên sân Thống Nhất vòng 13 V-League 2024 - 2025. Ảnh: INT.

Điều đó đặt ra thách thức rất lớn cho Ban tổ chức giải và Ban trọng tài Liên đoàn Bóng đá Việt Nam ở giai đoạn lượt về.

Khiếu nại trọng tài, nghi có dấu hiệu tiêu cực

Vòng 13 đã chứng kiến nhiều tranh cãi liên quan đến công tác trọng tài. Đỉnh điểm là việc Câu lạc bộ Thanh Hóa gửi công văn khiếu nại lên Liên đoàn Bóng đá Việt Nam, đề nghị kiểm tra công tác trọng tài ở trận đấu với TPHCM trên sân Thống Nhất ngày 14/2. Điều hành trận này gồm trọng tài chính Lê Vũ Linh, hai trợ lý biên Lê Xuân Hùng, Lê Trần Nghĩa và trọng tài thứ tư Nguyễn Văn Phúc. VAR được điều hành bởi ông Nguyễn Ngọc Châu và Trần Ngọc Nhớ. Trận này, huấn luyện viên Velizar Popov cùng Giám đốc Kỹ thuật Hoàng Thanh Tùng của Thanh Hóa bị truất quyền chỉ đạo (2 thẻ vàng) ở cuối hiệp 1 do lỗi phản ứng với tổ trọng tài.

Tuy nhiên, theo Trưởng đoàn Câu lạc bộ Thanh Hóa Cao Hoàng Đức, không hề có chuyện ông Popov phản ứng thái quá với trọng tài. Tình huống ông thầy người Bulgaria đá chai nước (hành động nhận thẻ vàng thứ 2) nhằm thể hiện thái độ không hài lòng về cách cầu thủ Thanh Hóa phạm lỗi (cầu thủ Thanh Long, P.V).

Trong công văn gửi Liên đoàn Bóng đá Việt Nam, Câu lạc bộ Thanh Hóa nhận thấy 8 tình huống có dấu hiệu trọng tài bắt ép, làm mất cơ hội ghi bàn của câu lạc bộ hoặc cắt vụn trận đấu gây ảnh hưởng đến tâm lý thi đấu của cầu thủ. Đặc biệt, đội bóng xứ Thanh cho rằng có 2 tình huống dẫn đến bàn thắng, nhưng trọng tài xử lý thiếu chính xác.

Đầu tiên, ở phút 52, Võ Huy Toàn (TPHCM) đã việt vị nhưng trọng tài không bắt mà vẫn công nhận bàn gỡ hòa 1-1 cho chủ nhà. Công văn của Thanh Hóa có đoạn: “Nực cười là trọng tài Lê Vũ Linh đã dừng trận đấu đến 10 phút để nhờ đến tư vấn của trọng tài VAR nhưng lại không hề xem lại hình ảnh VAR. Đây là một biểu hiện của tiểu xảo nghề nghiệp, dùng hiện tượng để che lấp bản chất. Vậy thử hỏi dùng VAR để làm gì, trong khi Trưởng ban trọng tài VFF Đặng Thanh Hạ đã phát ngôn VAR là tuyệt đối chính xác”.

Đội bóng xứ Thanh đặt câu hỏi, tại sao trọng tài Lê Vũ Linh không xem lại hình ảnh hỗ trợ. Đây là sự phản ánh rõ nét nghi vấn của chúng tôi, nghi có dấu hiệu tiêu cực của trọng tài”.

Ngoài ra, tình huống phút 65 của trận đấu, theo đội Thanh Hóa, cầu thủ A Mít băng lên tấn công, trọng tài vẫn để trận đấu diễn ra, nhưng đến khi Ribamar bị phạm lỗi trong vùng cấm thì trọng tài Lê Vũ Linh thổi việt vị A Mít thay vì cho Thanh Hóa hưởng phạt đền.

“Đây là trường hợp nhạy cảm nhưng trọng tài không sử dụng VAR mà lập tức cho đội TPHCM phát bóng lên. Trường hợp khác bình thường thì lại tham khảo VAR. Đây là minh chứng cho sự bất thường”, đội Thanh Hóa thông tin và nêu quan điểm, thẻ vàng thứ hai với huấn luyện viên Popov là vô lý. Trọng tài cố tình gây tâm lý cho cầu thủ Thanh Hóa, thể hiện rõ nét sự triệt hạ.

Đặc biệt, Câu lạc bộ Thanh Hóa cho hay: “Chúng tôi nghi ngờ có dấu hiệu tiêu cực ở trận TPHCM - Thanh Hóa. Quá khứ cũng đã xảy ra nhiều vấn nạn mua bán độ, tiêu cực trong bóng đá, các trọng tài điều hành trận đấu thiếu công tâm, minh bạch, bắt ép về một phía”.

Đội bóng xứ Thanh đề nghị Liên đoàn Bóng đá Việt Nam xem xét lại tư cách trọng tài FIFA Lê Vũ Linh và tổ trọng tài, làm rõ các dấu hiệu nghi vấn tiêu cực. “Hai lần liên tiếp Thanh Hóa làm khách trước TPHCM đều bị bắt ép một cách trắng trợn, trơ trẽn, đầy mùi, thiếu đạo đức nghề nghiệp gây bức xúc trong quần chúng nhân dân”, theo công văn của Câu lạc bộ Thanh Hóa.

Bên cạnh điểm nóng sân Thống Nhất, vòng 13 V-League 2024 - 2025 còn ghi nhận nhiều tiếng kêu “ai oán” khác về công tác trọng tài. Phát biểu sau trận HAGL gặp Bình Định trên sân Pleiku, huấn luyện viên Bùi Đoàn Quang Huy (Bình Định) tâm tư cho rằng, muốn bóng đá phát triển, cần phải có những trận đấu cống hiến và sự công bằng từ người điều khiển trận đấu.

Trận Bình Dương hòa Hà Tĩnh 2-2 (ngày 16/2), dư luận phản ứng trọng tài chính lẫn VAR về quyết định không cho đội khách hưởng 11m khi Bùi Vĩ Hào để bóng chạm tay trong vòng cấm ở phút 65.

Chưa hết, trên sân Tam Kỳ ngày 14/2, huấn luyện viên Lê Đức Tuấn của SHB Đà Nẵng đã chỉ mặt trọng tài thứ tư Lê Đức Thuận và phải nhận thẻ đỏ trực tiếp trong trận hòa Thể Công Viettel 1-1. Ngay cả khi nhận thẻ đỏ, ông Tuấn cũng tiếp tục chỉ tay vào mặt trọng tài chính Nguyễn Viết Duẩn để phản ứng.

Trong trận Quảng Nam hòa trước Công an Hà Nội tại Hàng Đẫy ngày 15/2, sau khi đội chủ nhà gỡ hòa 4-4 ở phút bù giờ cuối cùng, huấn luyện viên Văn Sỹ Sơn phản ứng dữ dội, cho rằng trọng tài Nguyễn Mạnh Hải đã bỏ qua pha phạm lỗi trước khi dẫn đến bàn thắng. Ông Sơn đã ném thẻ huấn luyện viên và thùng nước trong trạng thái tức giận cao độ.

Sau trận, huấn luyện viên của Quảng Nam chua chát cho rằng: “Trọng tài cứ như thế này thì bóng đá sẽ đi xuống”. Tuy không phải nhận thẻ phạt lúc đó, song huấn luyện viên họ Văn này vẫn bị “phạt nguội” 5 triệu đồng và cấm chỉ đạo 2 trận từ Ban Kỷ luật Liên đoàn Bóng đá Việt Nam.

Huấn luyện viên Lê Đức Tuấn phản ứng trọng tài trên sân Tam Kỳ. Ảnh: INT.

Cần lắm sự công tâm

Trên thực tế, vấn đề trọng tài bùng nổ ở vòng 13 vốn đã âm ỉ từ rất nhiều quyết định tranh cãi trước đó, nhất là công tác phân công, xử lý những phát sinh từ “thượng tầng” của đội ngũ “vua sân cỏ”. Không phải ngẫu nhiên mà nhiều huấn luyện viên và các đội bóng, khán giả luôn phản ứng với các trọng tài trên sân, hoặc công khai phê phán họ trên truyền thông hay các nền tảng mạng xã hội.

Đơn cử, vòng 8, trọng tài FIFA Nguyễn Mạnh Hải cắt còi thổi phạt đền trong lúc cầu thủ Quảng Nam có lợi thế ghi bàn, trận gặp Sông Lam Nghệ An. Tuy nhiên, sau khi xem lại VAR, trọng tài Hải đã hủy phạt đền, dẫn đến việc ban huấn luyện Quảng Nam phẫn nộ và huấn luyện viên Văn Sỹ Sơn phản ứng đến mức phải nhận thẻ đỏ trực tiếp.

Ban trọng tài thời điểm đó không đưa ra quan điểm về quyết định “tiền hậu bất nhất” của trọng tài Hải. Tuy nhiên, ngay ở vòng đấu kế tiếp, ông Hải được phân công làm trọng tài VAR trên sân Thanh Hóa và đến vòng 12, trọng tài quê Hải Phòng này trở lại bắt chính.

Gần đây nhất, trọng tài FIFA Lê Vũ Linh - “nhân vật chính” trong trận cầu nổi sóng TPHCM hòa Thanh Hóa 2-2 ở vòng 13, tiếp tục “cầm cân nảy mực” phòng VAR một ngày sau trên sân Gò Đậu, Bình Dương gặp Hà Tĩnh. Đây cũng là trận đấu có tình tiết Bùi Vĩ Hào để bóng chạm tay trong vòng cấm ở phút 65, mà nhiều ý kiến cho rằng trọng tài VAR - Lê Vũ Linh không nêu quan điểm hỗ trợ trọng tài chính.

Điều các đội bóng, huấn luyện viên và dư luận cần là sự minh bạch, khách quan trong hành xử từ cấp quản lý, điều hành. Huấn luyện viên Velizar Popov, Lê Đức Tuấn, Văn Sỹ Sơn… vi phạm cuộc chơi đã phải nhận án phạt, thẻ đỏ, nộp phạt hay bị cấm chỉ đạo.

Vậy còn các trọng tài nếu sai phạm thì sao? Như ở sân Tam Kỳ, tình huống Văn Khang kéo áo Emerson được xác định là “có lỗi” và trọng tài Nguyễn Viết Duẩn đã “sót lỗi”, không thổi phạt, dẫn đến việc ông Tuấn phản ứng dữ dội. Do vậy, Ban trọng tài với trọng trách đứng trên cả đội ngũ “đảm bảo trận đấu được chơi theo đúng luật và công bằng với cả hai đội” càng phải công tâm, rõ ràng, không nên có sự phân biệt, “o bế”, đặc biệt với người nhà chính là đội ngũ trọng tài, trợ lý trọng tài. Có như thế, hình ảnh trọng tài mới không trở thành “cái gai” trong mắt nhiều câu lạc bộ, huấn luyện viên.

Huấn luyện viên Văn Sỹ Sơn. Ảnh: INT.

Bên cạnh đó, trọng tài và Ban trọng tài cần xem lại mình đã làm nhiệm vụ tốt chưa, mắc sai lầm hay không để điều chỉnh tốt hơn cho giai đoạn lượt về. Đặc biệt, phải ý thức rõ về mức độ sai phạm nếu có cũng như thiệt hại từ những quyết định của mình.

Như vụ sân Thống Nhất, nếu theo quan điểm của Thanh Hóa thì đội bóng xứ Thanh có thể giành trọn 3 điểm trước Câu lạc bộ TPHCM. Với kết quả này, thầy trò huấn luyện viên Velizar Popov mới là đội giành chức vô địch lượt đi V-League 2024 - 2025 chứ không phải Thể Công Viettel. Bởi trước vòng 13, đội Thanh Hóa xếp trên Thể Công Viettel.

Với vị trí số 1 lượt đi, rõ ràng Thanh Hóa có nhiều thuận lợi cùng tâm thế tự tin hơn rất nhiều, thay vì “ấm ức”, vác đơn đi khiếu nại như hiện nay. Hoặc nếu không bị gỡ hòa 4-4 ở phút cuối trên sân Hàng Đẫy, trong tình huống mà huấn luyện viên Văn Sỹ Sơn cho rằng bàn thắng không hợp lệ, Quảng Nam có thể đã thắng và áp sát nhóm đầu…

Cuộc chơi sẽ khốc liệt hơn ở chặng cuối, với những trận đấu xác định thứ hạng ở nhóm đầu và cuộc chiến trụ hạng. Cả trăm tỷ đồng đầu tư và công sức của cả tập thể đội bóng có thể sẽ “đổ sông đổ biển” bởi quyết định không đúng của trọng tài.

Lật lại những vụ việc vừa qua, nếu những gì xảy ra với Thanh Hóa là vòng cuối cùng thì sao? Thanh Hóa sẽ mất chức vô địch, bỏ lỡ thời cơ làm nên lịch sử, mà theo họ nguyên nhân từ trọng tài. Thể Công Viettel sẽ lên ngôi vô địch.

Giả dụ vòng cuối Quảng Nam cần 3 điểm mới trụ hạng. Nhưng họ chỉ có 1 điểm sau quyết định tranh cãi của trọng tài nên phải xuống hạng. Khi đó, nếu khả năng này, mức độ phản ứng sẽ “kinh khủng” đến đâu? Chỉ số tín nhiệm của trọng tài, Ban trọng tài và sâu xa hơn là bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam chắc chắn lao dốc.

Sau trận Công an Hà Nội hòa 4-4 với Quảng Nam, phát biểu trên VietNamNet, Trưởng ban trọng tài VFF Đặng Thanh Hạ cho biết: “Tôi nắm được thông tin qua báo chí cùng báo cáo của giám sát trận đấu, giám sát trọng tài. Mọi thứ đều ổn. Trận đấu có VAR nên chắc chắn tình huống này được kiểm tra kỹ. Nhiều khi trên sân chúng ta thấy ghê gớm lắm nhưng quay chậm lại thì không có va chạm gì. Tất nhiên cá nhân tôi sẽ xem lại tình huống, nhưng tôi tin là VAR hoàn toàn chính xác. Mọi tình huống như vậy VAR phải kiểm tra”.

Tuy nhiên, nhiều quan điểm cho rằng, giải thích của ông Hạ không thỏa đáng, không đúng bản chất của vấn đề.

VAR được đưa vào áp dụng trong tất cả trận đấu tại V-League 2024 - 2025, theo đúng tiêu chuẩn FIFA. Nhưng trên thực tế, điều này chưa giúp giải quyết triệt để các vấn đề, thậm chí còn tạo ra hiệu ứng ngược về việc trận đấu bị trì hoãn, gián đoạn nhiều lần và nhất là các quyết định khó hiểu từ trọng tài.

Chẳng hạn như vụ trọng tài Lê Vũ Linh chỉ rút ra thẻ vàng cho pha phạm lỗi bạo lực của hậu vệ Giáp Tuấn Dương (Công an Hà Nội) với tiền vệ Abdurakhmanov Alisherovich (Bình Dương), vòng 3 V-League 2024 - 2025. Ông Linh sau khi tham khảo VAR, rồi trực tiếp xem lại video mất hai phút chỉ rút thẻ vàng phạt cầu thủ của Công an Hà Nội. Bình Dương và dư luận sau đó phản ứng dữ dội buộc Ban tổ chức vào cuộc và Tuấn Dương bị treo giò 2 trận. Hay ở vòng 8, cảm thấy không phục khi VAR hai lần hủy phạt đền, huấn luyện viên Văn Sỹ Sơn nổi nóng, kêu gọi các cầu thủ Quảng Nam bỏ trận đấu với Sông Lam Nghệ An…

Trên thế giới, ngay cả những nền bóng đá hàng đầu như Ngoại hạng Anh thì tình trạng VAR sai, trọng tài VAR sai dẫn đến nhiều hệ lụy xảy ra khá… thường xuyên, đến mức nhiều câu lạc bộ lớn nước Anh đã công khai đòi bỏ VAR, hoặc cần có cuộc cách mạng công nghệ khác.

Sự đòi hỏi quyết liệt buộc Ban tổ chức giải Ngoại hạng Anh phải bảo vệ quyền lợi của các đội bóng bằng cách lập ra một ủy ban để xem xét các tình huống mang tính then chốt trong trận đấu (Key Match Incidents, viết tắt là KMI). Nhóm này có nhiệm vụ phân tích các tình huống, đánh giá quyết định của trọng tài và hoạt động của VAR.

Mới đây, Ban tổ chức giải Ngoại hạng Anh kết hợp với Hiệp hội Trọng tài chuyên nghiệp (cơ quan quản lý trọng tài của bóng đá Anh, giống như Ban trọng tài của Việt Nam) mở một chương trình nói riêng về các quyết định tranh cãi của trọng tài.

Vậy nên, đã đến lúc cần có sự thẳng thắn, minh bạch và công tâm từ trọng tài. Ban trọng tài nên nghiêm túc nhìn lại công tác điều hành, quản lý và tương tác trực diện với các câu lạc bộ. Điều đó vừa giúp nâng tầm Ban trọng tài, vị thế các ông vua sân cỏ, đồng thời bảo đảm được sự tôn nghiêm, khách quan của các trận đấu, giữ gìn và nâng cao hình ảnh bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam.

 Theo Khánh Vy/ GD&TĐ

https://giaoducthoidai.vn/v-league-nong-chuyen-trong-tai-can-than-vo-giai-post721549.html