Báo cáo dự kiến tiếp thu, giải trình dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 3 (5.2022), Thường trực Ủy ban Xã hội đề xuất bổ sung điều 33 quy định về biện pháp “thực hiện công việc phục vụ cộng đồng” như thể hiện tại dự thảo luật.
Theo đó, dự thảo luật quy định thực hiện công việc phục vụ cộng đồng không phải là biện pháp xử lý vi phạm hành chính, được áp dụng với người từ đủ 18 tuổi trở lên, đã bị áp dụng biện pháp góp ý, phê bình trong cộng đồng dân cư mà tiếp tục có hành vi bạo lực gia đình mà chưa tới mức bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Các công việc phục vụ cộng đồng bao gồm: trồng, chăm sóc cây xanh ở khu vực công cộng; sửa chữa, làm sạch đường làng, ngõ xóm, đường phố, ngõ phố, nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng hoặc các công trình công cộng khác; các công việc khác cải thiện môi trường sống và cảnh quan của cộng đồng.
Dự thảo luật cũng quy định, chủ tịch UBND xã là người ra quyết định và tổ chức biện pháp thực hiện; thời gian thực hiện công việc phục vụ cộng đồng mỗi lần không quá 24 giờ và không quá 8 giờ mỗi ngày.
Tại phiên họp, nhiều ý kiến ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị cần đánh giá thêm tác động của quy định này do đây là quy định mới.
Theo Chủ tịch Quốc hội, báo cáo của Ủy ban Xã hội viện dẫn luật Thi hành án hình sự có hình phạt cải tạo không giam giữ tương. Tuy nhiên, hình phạt cải tạo không giam giữ là quyết định của tòa, còn ở đây quyết định hành chính của chủ tịch UBND cấp xã.
Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng băn khoăn về tính khả thi của quy định này.
“Có trường hợp vi phạm ở cơ sở nhưng là người tổ chức, cơ quan đơn vị, suốt ngày ở trên này thì khó làm được công việc phục vụ cộng đồng. Rồi một ông đi làm 2 ông đi trông thì lấy đâu người mà đi trông”, Chủ tịch Quốc hội nói và cho rằng, nếu như thực hiện công việc này như một biện pháp bổ sung cần thiết thì có thể khả thi chứ quy thành chế tài như tòa tuyên thì “khó chứ không phải không”.
“Xã có phải lúc nào cũng có việc công ích, phục vụ cộng đồng đâu?”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nói và nhấn mạnh, đây là chính sách mới nên phải nghiên cứu ký và nếu tiếp tục giữ quy định này thì nên lấy ý kiến tại hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách trước khi trình Quốc hội thông qua.