Doanh nghiệp thép và nhôm chịu ảnh hưởng

Theo các hãng thông tấn Reuters và AFP, tuyên bố áp thuế 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu của Tổng thống Mỹ sẽ có hiệu lực kể từ ngày 10.2. Mức thuế 25% sẽ đi kèm với thuế sẵn có đối với các mặt hàng kim loại kể trên. Dữ liệu của chính phủ và Viện Sắt thép Mỹ cho thấy, các nguồn nhập khẩu thép lớn nhất của Mỹ là Canada, Brazil và Mexico, tiếp theo là Hàn Quốc và VN.

Xuất khẩu thép của VN sẽ bị ảnh hưởng khi Mỹ tăng thuế nhập khẩu. ẢNH: CTV

Cũng như những năm trước, khi các sản phẩm thép đối diện nhiều nguy cơ bị áp thuế chống bán phá giá, việc đa dạng hóa thị trường luôn được nhắc đến. Điều này rất khó khăn nhưng doanh nghiệp vẫn cần nỗ lực để thực hiện, tránh rủi ro khi quá phụ thuộc vào một thị trường truyền thống.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long

Trước thông tin này, hàng loạt cổ phiếu ngành thép giao dịch trên sàn chứng khoán trong phiên giao dịch ngày 10.2 như HPG, NKG, HSG, TLG, SMC, HMC... đều bị giảm từ 2 - 4%. Các cổ phiếu thép bị bán ra mạnh do nhà đầu tư lo ngại rằng mức thuế mới này được thực thi có thể khiến các doanh nghiệp xuất khẩu thép và nhôm của VN gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, đánh giá chung là mức độ ảnh hưởng đối với ngành thép VN nói chung hay đến từng doanh nghiệp thép sẽ có sự khác biệt và cũng không phải quá lớn.

Chẳng hạn, theo đánh giá từ Công ty chứng khoán ACB (ACBS), Tập đoàn Hòa Phát chịu ảnh hưởng trực tiếp khá thấp do tỷ trọng xuất khẩu chỉ chiếm khoảng 30% tổng doanh thu, trong đó thị trường Mỹ đóng góp 5 - 10%, tương đương 1,5 - 3% tổng doanh thu. Tuy nhiên, Hòa Phát có thể chịu tác động gián tiếp khi Tập đoàn Hoa Sen và Công ty thép Nam Kim là 2 đối tác lớn tiêu thụ thép cuộn cán nóng (HRC) của Hòa Phát sẽ gặp khó khăn về thuế quan, dẫn đến giảm nhu cầu mua HRC đầu vào. Với mảng tôn mạ, Công ty Nam Kim chịu tác động lớn do tỷ trọng xuất khẩu sang Mỹ cao. Hoạt động xuất khẩu chiếm 40 - 60% doanh thu của Nam Kim, trong đó Mỹ là thị trường lớn thứ ba sau châu Á và châu Âu. Trong khi đó, doanh thu xuất khẩu của Hoa Sen chiếm 40 - 50% tổng doanh thu, với thị trường Mỹ đóng góp khoảng 15 - 20% doanh thu xuất khẩu...

Số liệu từ Hiệp hội Thép VN cho thấy năm 2024, cả nước xuất khẩu khoảng 12,62 triệu tấn thép, tăng 13,47% so với năm 2023 và giá trị xuất khẩu đạt 9,08 tỉ USD, tăng 8,78%. Trong đó, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn thứ ba, chiếm 13% thị phần, đứng sau ASEAN (26%) và EU (23%). Với xuất khẩu nhôm, Mỹ cũng là thị trường xuất khẩu nhôm thuộc top đầu của VN với thị phần khoảng 60%.

Nỗ lực đa dạng hóa thị trường

Trong nhiệm kỳ đầu tiên, Tổng thống Donald Trump đã áp thuế 25% đối với thép và 10% đối với nhôm, nhưng sau đó miễn thuế cho một số đối tác thương mại lớn, trong đó có Canada, Mexico và Brazil. Như vậy trong giai đoạn đó, thép của VN xuất sang Mỹ cũng đã chịu mức thuế cao hơn các nước nói trên. Đó là chưa kể một số sản phẩm thép của VN còn bị áp thuế cao gấp nhiều lần. Chẳng hạn, sản phẩm thép chống ăn mòn, thép cán nguội sử dụng nguyên liệu nhập khẩu từ Hàn Quốc, Đài Loan bị áp thuế suất hơn 450% vào cuối năm 2019. Nhiều sản phẩm thép của VN liên tục nằm trong danh sách các mặt hàng có nguy cơ cao bị áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại. Tuy nhiên, lượng xuất khẩu thép của VN vào Mỹ những năm qua vẫn gia tăng.

Doanh nghiệp thép cần đa dạng thị trường xuất khẩu khi thuế nhập khẩu vào Mỹ tăng. ẢNH: NGỌC DƯƠNG

Tiếp nhận thông tin Mỹ áp thuế 25% với các sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu vào nước này, đại diện một doanh nghiệp thép VN cho rằng lượng xuất khẩu vào Mỹ của công ty không quá nhiều. Hơn nữa, doanh nghiệp cũng đang chờ xem phản ứng chung từ thị trường thế giới vì chính sách thuế quan mới theo tuyên bố là không loại trừ sản phẩm nước nào.

Một doanh nghiệp nhôm tại TP.HCM thừa nhận đang lo lắng nếu Mỹ áp thuế 25%, nhưng cũng chỉ biết "nín thở" chờ xem thông tin chính thức và phản ứng của thị trường tại Mỹ như thế nào.

Theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, việc Mỹ áp thuế tăng thêm 25% cho tất cả sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu vào nước này sẽ tác động đến ngành thép thế giới và cả VN. Đây là mức thuế khá cao do Mỹ muốn bảo hộ ngành thép nội địa, buộc các nước xuất khẩu lớn phải ngồi lại đàm phán. Điều đó gây tác động đầu tiên là sẽ làm tăng giá bán của sản phẩm này tại thị trường Mỹ, từ đó làm giảm nhu cầu của người tiêu dùng sở tại. Điều này quay lại bài toán sản phẩm nhập khẩu có cạnh tranh được với hàng của các công ty Mỹ hay không. Nếu vẫn cạnh tranh được thì thép từ các nước vẫn có thể bán được tại Mỹ.

Ở một góc độ khác, việc áp thuế gia tăng này không có sự phân biệt giữa các quốc gia xuất khẩu thép vào Mỹ, đồng nghĩa rằng sự cạnh tranh nói chung chưa trở nên gay gắt hơn hiện tại. Bản thân các doanh nghiệp VN chỉ còn phương án tiết giảm chi phí hơn để gia tăng sức cạnh tranh, nhất là về giá bán. Bởi tùy vào mỗi đơn vị mà giá bán sẽ được điều chỉnh khác nhau, phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau chứ không hẳn sẽ tăng đúng bằng thuế nhập khẩu vào Mỹ. Song song đó, doanh nghiệp vẫn phải tiếp tục đa dạng hóa hoạt động xuất khẩu, nỗ lực tìm kiếm các thị trường mới để hạn chế rủi ro khi tập trung vào một thị trường.

"Cũng như những năm trước, khi các sản phẩm thép đối diện nhiều nguy cơ bị áp thuế chống bán phá giá, việc đa dạng hóa thị trường luôn được nhắc đến. Điều này rất khó khăn nhưng doanh nghiệp vẫn cần nỗ lực để thực hiện, tránh rủi ro khi quá phụ thuộc vào một thị trường truyền thống. Việc áp thuế mới của Mỹ nếu thực hiện mà không có sự phân biệt sản phẩm của nước nào cũng có thể là một cơ hội để các đơn vị sản xuất thép, nhôm tìm ra những hướng đi mới, nâng sức cạnh tranh", chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho hay.

Theo Mai Phương/Thanh niên

https://thanhnien.vn/my-ap-thue-voi-thep-va-nhom-nhap-khau-san-pham-tu-vn-se-ra-sao-185250210193741365.htm